ДУШАНБЕ, 28.11.2023 /АМИТ «Ховар»/. 27 ноябр байни кормандони Агентии хизмати давлатии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон вобаста ба ташаббуси ҷаҳонии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар самти ҳифзи байналмилалии пиряхҳо машғулияти омӯзишӣ гузаронида шуд.
Тавре ба АМИТ «Ховар» дар Агентии хизмати давлатӣ хабар доданд, машғулияти омӯзишӣ дар мавзуи «Тоҷикистон-пешоҳанги масоили ҳифзи пиряхҳо дар ҷаҳон» аз ҷониби директори муассисаи давлатии илмии «Маркази омӯзиши пиряхҳо»-и Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон Абдулҳамид Қаюмов гузаронида шуд.
Иброз гардид, ки ташаббусҳои Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҷиҳати амалӣ намудани ҳамкории бештари ҷомеаи ҷаҳонӣ дар роҳи расидан ба рушди устувор дар соҳаи об заминаи мусоид фароҳам меоранд. Дар шароити имрӯза маҳз мавқеъгирии маҷмуӣ метавонад ба ҳалли мушкилоти рӯзмарра, рушди иқтисоди «сабз» ва пешрафти босубот заминаи боэътимод гузорад.
Ёдовар мешавем, ки 14 декабр Маҷмаи Умумии Созмони Милали Муттаҳид зимни иҷлосияи 77-ум қатъномаи «Соли 2025 — Соли байналмилалии ҳифзи пиряхҳо»-ро, ки аз ҷониби Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбарӣ шуда буд, бо иттифоқи оро қабул кард. Он яке аз қатъномаҳои нодир ба ҳисоб меравад, зеро дар он ҳам эълони Рӯзи байналмилалӣ ва ҳам Соли байналмилалӣ дарҷ гардидааст. Иқдоми навбатии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бо пуштибонии 153 мамлакати аъзои Созмони Милали Муттаҳид пазируфта шуд.
Қатънома аҳаммияти пиряхҳоро ҳамчун ҷузъи таркибии даври гидрологӣ ва таъсири ҷиддии обшавии босуръати онҳоро ба иқлим, муҳити зист, саломатии инсон ва рушди устувор инъикос намудааст.
Инчунин дар ин санад таъкид шудааст, ки таъсири гармшавии глобалӣ боиси коҳиши густурдаи криосфера шудааст, ки дар натиҷа устуворӣ дар минтақаҳои баландкӯҳҳо кам шуда, миқдору мавсими маҷрои об ва захираҳои обро дар ҳавзаҳои дарёҳои барфу пиряхдор тағйир додааст. Ин омил ба паст шудани маҳсулоти маҳаллии кишоварзӣ, афзоиш ёфтани норасоии об ва баланд шудани сатҳи миёнаи баҳрӣ таъсир мерасонад.
Мояи ифтихор аст, ки дар асоси ин қатънома пешниҳодҳои ироашудаи Президенти Тоҷикистон, аз ҷумла: Рӯзи байналмилалии ҳифзи пиряхҳо эълон гардидани 21 март ва Соли байналмилалии ҳифзи пиряхҳо эълон шудани соли 2025; дар назди СММ таъсис додани Фонди боварии байналмилалӣ барои саҳмгузорӣ ба ҳифзи пиряхҳо; соли 2025 доир намудани Конфронси байналмилалӣ оид ба ҳифзи пиряхҳо дар шаҳри Душанбе аз ҷониби мамлакатҳои аъзои Созмони Милали Муттаҳид дастгирӣ ёфтанд.