Раздел: Хабарҳо

ДУШАНБЕ, 28.08.2023 /АМИТ «Ховар»/. Дирӯз бар асари боридани борони зиёд дар шаҳри Ваҳдат ва ноҳияи Рӯдакӣ офати табиӣ рух дод, ки дар натиҷаи он 13 нафар одамон, аз ҷумла 11 нафар дар шаҳри Ваҳдат ва 2 нафар дар ноҳияи Рӯдакӣ ба ҳалокат расиданд.

Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба аҳли хонавода ва бозмондагони шахсони ҳалокшуда изҳори ҳамдардӣ намуданд.

Роҳбари давлат, ҳамчунин, ба Сарвазири мамлакат, Кумитаи ҳолатҳои фавқулода ва мудофиаи гражданӣ ва дигар сохтору мақомоти дахлдор супориш доданд, ки ба оилаҳои шахсони дар натиҷаи офати табиӣ баҳалокатрасида кумак расонида, доир ба бартараф намудани оқибатҳои офати табиӣ чораҳои фаврӣ андешанд.

ДУШАНБЕ, 25.08.2023 /АМИТ «Ховар»/. Рӯзи 5-уми Фестивали байналмилалии донишҷӯёни варзишгар дар шаҳри Екатеринбурги Русия ба анҷом расид. Дар ин рӯзи мусобиқа муштзанони тоҷик Миҷгона Самадова дар вазни то 57 кг бо мағлуб кардани рақибон соҳиби медали тилло, Дилдода Асақалова дар вазни то 54 кг бо шикаст додани рақибон соҳиби медали биринҷӣ ва Абубакр Муродзода дар вазни то 60 кг бо ҳунару маҳорати воло ва ноком кардани рақибон соҳиби медали тиллои мусобиқа гардиданд. Дар ин хусус шореҳи варзиши АМИТ «Ховар» хабар медиҳад.

Варзишгарони Донишкадаи тарбияи ҷисмонии Тоҷикистон ба номи Саидмуъмин Раҳимов то имрӯз аз рӯи гӯштини ҷудо 1 медали тилло — Абубакр Шеров (-73 кг), 1 медали биринҷӣ дар ҳайати даставӣ ва дар бокс 4 медали биринҷӣ — Дилдода Асақалова (-54кг), Шоҳин Ҳигматов (-63,5кг), Диёр Султонов (-75кг), Толибҷон Расулов (-86кг) ба даст оварданд.

Ёдовар мешавем, ки Фестивали байналмилалии донишҷӯёни варзишгар аз 19 то 31 август дар шаҳри Екатеринбурги Русия байни варзишгарони донишҷӯи 36 мамлакат аз рӯи 14 намуди варзиш идома меёбад. Тоҷикистонро дар мусобиқаи мазкур 54 нафар варзишгарон аз рӯи 6 намуди варзиш муаррифӣ доранд.

ДУШАНБЕ, 25.08.2023 /АМИТ «Ховар»/.  24 август дар Чемпионати  ҷаҳон оид ба гӯштини  ҷудо байни наврасон рақобатҳои вазнҳои -60 кг, -66 кг байни мардҳо ва -48 кг, -52 кг байни духтарон баргузор шуданд. Дар ин хусус шореҳи варзиши  АМИТ «Ховар» бо истинод ба Федератсияи ҷудои Тоҷикистон хабар медиҳад.

Тоҷикистонро дар ин рӯзи мусобиқа Мадина Қурбонзода дар вазни то 48 кг, Ёсин Бобокалонов дар вазни то 60 кг, Муҳаммадин Лоиқов ва Ворис Назаров  дар вазни то 66 кг  муаррифӣ намуданд. Аз байни  онҳо  ҷудочии наврас Ёсин Бобокалонов  дар  вазни то 60 кг маҳорати воло нишон дода, бо мағлуб кардани ҳарифон то ба даври нимниҳоии мусобиқа роҳ ёфт.

Ёсин Бобокалонов дар даври аввал озод буда, дар даврҳои баъдӣ бо мағлуб намудани Лай Мин-Янг аз Тайпеи Чин, Бруно Нобрега аз Бразилия, Данюло Кравченко аз Украина ба даври нимниҳоӣ роҳ ёфт ва аз Ижак Ашпиз аз Исроил мағлуб шуда, барои медали биринҷӣ бо Тудор Мосой аз Руминия гӯштин гирифта, бо як имтиёзи вазарӣ музаффарият ба даст овард.

Ғолибони вазни -60 кг:

1.Ижак Ашпиз (Исроил)

2. Муҳаммад Мусоев (Озарбойҷон)

3.Ёсин Бобокалонов (Тоҷикистон)

3. Симас Поликевисиус (Латвия)

Хотиррасон мешавем, ки имрӯз дар Чемпионати  ҷаҳон оид ба гӯштини  ҷудо байни наврасон дар шаҳри Загреби Хорватия рақобатҳо дар вазнҳои -73 кг, -81 кг -90 кг +90 кг байни мардҳо ва -63 кг, -70 кг +70 кг байни духтарон доир мешаванд. Тоҷикистонро Аминҷон Абдуҷалилзода  дар вазни то 73 кг намояндагӣ менамояд.

ДУШАНБЕ, 24.08.2023. /АМИТ «Ховар»/. Дар қаламрави мамлакат даври сеюми Озмуни ҷумҳуриявии «Фурӯғи субҳи доноӣ китоб аст» бо иштироки 3506 нафар довталаб идома дорад. Аз ҷумла, ин озмун дар Муассисаи давлатии «Маркази кӯдакон ва наврасони шаҳри Душанбе» идома дошта, довталабон байни ҳам рақобат доранд. Хабарнигори АМИТ «Ховар» бо иштирокчиёни озмуни имсола ҳамсуҳбат гардид.

Директори Муассисаи давлатии «Маркази кӯдакон ва наврасони ноҳияи Синои шаҳри Душанбе», омӯзгори пойтахт Мавлуда Каримова иштирокчии даври шаҳрии озмун аз рӯи номинатсияи «Хондан ва аз ёд кардани адибони классики тоҷик» мебошад. Ба гуфтаи ӯ, китоб хондан дар қалби инсон нуреро бедор мекунад, ки тавассути он метавон зиндагиро бо нигоҳи нав дид. Новобаста ба он ки ҳамсуҳбати мо худ кори хеле пурмасъулият бар дӯш дорад,  мегӯяд, ки «агар завқу рағбати китобхонӣ дошта бошӣ ва дилат барои хондан ҷӯш занад, дар дилхоҳ кору масъулият фурсати китобхонӣ ёфта метавонӣ».

Зеро ба гуфтаи ӯ, китоб ганҷинаи дониш, маҳзани умеду орзуҳо ва роҳнамои инсонҳо мебошад. Беҳуда нест, ки Пешвои миллат гуфтаанд: «Китоб калиди дониш ва воситаи асосии саводнокшавӣ аст». Дуруст аст, ки шахси китобхон хеҷ вақт дар торикиву душвориҳои зиндагӣ ноумед намешавад, чунки маҳз панду андарзҳои китобро роҳнамои худ дар зиндагӣ меҳисобад.

Мавсуф мегӯяд, ки ба шарофати ин озмун солҳои охир тамоми қишри ҷомеа китобхон гардид. «Имрӯзҳо тамоми китобхонаҳо пур аз хонанда аст, ҳатто дар ҳар хонадон аҳли хонавода китобхон шудаанд. Онҳо сарҷамъ шуда, китоберо варақгардон карда, атрофи он бо ҳам соатҳо суҳбат мекунанд, ки нишони соҳибмаърифатии ҷомеа аст».

Ба андешаи ҳамсуҳбати мо, фарқияти озмуни имсола он аст, ки дар он иштироки омӯзгорон бештар ба назар мерасад. Онҳо низ дар қатори шогирдонашон бо майлу рағбати зиёд маҳорат нишон медиҳанд.

Донишҷӯи курси якуми Донишгоҳи миллии Тоҷикистон Лола Абдуллоева дар номинатсияи «Адабиёти классики тоҷик» байни довталабон рақобат дорад. Ӯ соли сеюм аст, ки бо завқи зиёд тавассути иштирок дар ин озмун донишу маҳорати худро сайқал медиҳад. Тавре мегӯяд, «озмуни «Фурӯғи субҳи доноӣ китоб аст» сабқате ба манфиати давлату миллат аст. Вижагии озмун дар он аст, ки касе дар он мағлуб намешавад, зеро он ҷавҳари донише, ки омӯхтааст, дар зиндагӣ ба ӯ ҳатман даркор мешавад».

Лола Абдуллоева ба ин озмун омодагии хуб дидааст. Тибқи низомнома, ӯ 200 ғазал, 200 рубоӣ ва дубайтӣ, 200 байт аз достон, 150 байт аз қасида, 100 байт аз навъҳои гуногуни шеърӣ аз бар ва 50  асари бадеӣ низ мутолиа намудааст.

Ёдовар мешавем, ки бо қарори Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ аз 28 феврали соли 2023 барои баргузории Озмуни  ҷумҳуриявии «Фурӯғи субҳи доноӣ китоб аст» дар пойтахт барои соли 2023  2 467 400 (ду миллиону чорсаду шасту ҳафт ҳазору чорсад) сомонӣ ҷудо гардидааст.

ДУШАНБЕ 24.08.2023. /АМИТ «Ховар»/. Дар соли нави таҳсили 2023-2024 дар шаҳри Душанбе 5 муассисаи таҳсилоти миёнаи умумӣ барои 4344 хонанда дар як баст мавриди баҳрабардорӣ қарор дода мешавад. Дар ин хусус зимни баргузории машварати августии кормандони соҳаи маорифи шаҳри Душанбе иттилоъ дода шуд.

Гуфта шуд, ки дар шаҳри Душанбе аз ҳисоби ҳамаи сарчашмаҳои маблағгузорӣ 7 муассисаи таҳсилоти томактабӣ барои 924 ҷой мавриди истифода қарор дода шудаанд.

Илова бар ин, дар доираи нақшаи чорабиниҳои таҷлили 35- солагии Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон бунёду навсозии 11 муассисаи таҳсилоти миёнаи умумӣ бо 11 ҳазор 396 ҷойи нишаст оғоз гардида, корҳои сохтмонӣ дар ин самт идома доранд.

Тазаккур дода шуд, ки дар айни замон дар шаҳри Душанбе 199 муассисаи таҳсилоти миёнаи умумӣ бо фарогирии 274 ҳазору 920 хонанда фаъолият доранд, ки нисбат ба соли гузашта 6 муассисаи таълимӣ ва 6518 нафар хонанда зиёд мебошад.

ДУШАНБЕ, 24.08.2023 /АМИТ «Ховар»/. Дастаи наврасони Тоҷикистон оид ба футбол дар чемпионати Ассотсиатсияи футболи Осиёи Марказӣ (CAFA-2023) (U-17), ки дар Ҳисор ҷараён дорад, дуюмин пирӯзиашро ба даст овард. Дар ин хусус АМИТ «Ховар» бо истинод ба Федератсияи футболи Тоҷикистон хабар медиҳад.

 Дар даври сеюм наврасони мо дар як бозии душвор ҳамсолони худ аз Қирғизистонро бо ҳисоби 4:1 шикаст доданд.

Дар бозии дигар дастаи Афғонистон аз дастаи Эрон қавитар баромад – 2:1.

Даври 4

25 август (ҷумъа)

18:00 – Эрон – Қирғизистон

21:00 – Узбекистон – ТОҶИКИСТОН

Даври 5

27 август (якшанбе)

18:00 – Афғонистон – Узбекистон

21:00 – ТОҶИКИСТОН – Эрон

ДУШАНБЕ, 24.08.2023. /АМИТ «Ховар»/. Дар оғози соли таҳсили 2023-2024 дар шаҳри Душанбе 2 муассисаи таҳсилоти томактабӣ барои 350 ҷой мавриди баҳрабардорӣ қарор дода мешавад. Дар ин хусус зимни баргузории Конференсияи августии кормандони соҳаи маорифи шаҳри Душанбе таҳти унвони «Таҳсилоти рақамӣ – омили муҳими рушди соҳаи маорифи пойтахт» иттилоъ дода шуд. Дар ин хусус ба АМИТ «Ховар» сардори раёсати муассисаҳои таҳсилоти томактабӣ ва миёнаи умумии Сарраёсати маорифи шаҳри Душанбе Асомиддин Бобозода хабар дод.

Зимни он муовини Раиси шаҳри Душанбе  Дилбар Одилзода иброз дошт, ки танҳо соли 2022 дар шаҳри Душанбе аз ҳисоби ҳамаи сарчашмаҳои маблағгузорӣ 7 муассисаи таҳсилоти томактабӣ барои 924 ҷой мавриди истифода қарор дода шуд.

Илова бар ин дар доираи нақшаи чорабиниҳои таҷлили 35-солагии Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон бунёду навсозии 10 муассисаи таҳсилоти томактабӣ бо 2110 ҷойи нишаст оғоз гардида, корҳои сохтмонӣ дар ин самт идома доранд.

Гуфта шуд, ки дар айни замон дар шаҳри Душанбе 161 муассисаи таҳсилоти томактабӣ бо теъдоди 31 ҳазору 471 нафар тарбиягиранда фаъолият менамоянд, ки нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта мутаносибан 11 муассисаи таҳсилоти томактабӣ ва 732 тарбиягиранда зиёд гаштааст.

Ёдовар мешавем, ки дар асоси қарори Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ Нақшаи чорабиниҳои Мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии шаҳри Душанбе оид ба амалӣ намудани «Барномаи рушди муассисаҳои томактабӣ ва таҳсилоти умумии хусусӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2022-2027» дар шаҳри Душанбе тасдиқ гардидааст.

Нақшаи мазкур барои марҳилаи якум- солҳои 2023-2024 тасдиқ шуда, мақсад аз андешидани маҷмуи тадбирҳо оид ба сохтмони муассисаҳои томактабӣ ва таҳсилоти умумӣ таъмини онҳо бо таҷҳизоти муосир ва инноватсионӣ — таълимӣ мебошад

Инчунин дар доираи нақшаи мазкур аз курсҳои такмили ихтисос гузаронидани мураббиён ва омӯзгорони муассисаҳои томактабӣ ва таҳсилоти умумии хусусӣ дар назар дошта шудааст.

Тавре қаблан иттилоъ дода будем, дар ошёнаҳои якуму дуюми биноҳои баландошёнаи ҳудуди шаҳри Душанбе 45 муассисаи томактабӣ барои беш аз 7690 ҷой таъсис дода мешавад, ки дар ин самт корҳои сохтмонӣ бомаром идома доранд.

Бояд тазаккур дод, ки Ҳукумати Тоҷикистон  барои фарогирии бештари кӯдакон ба таълиму тарбияи томактабӣ, дастрасӣ ба таҳсили босифат, таъмини шарикии бахшҳои давлатӣ ва хусусӣ талош меварзад. Далели он таҳия ва тасдиқи «Барномаи рушди муассисаҳои томактабӣ ва таҳсилоти умумии хусусӣ барои солҳои 2022-2027» мебошад, ки дар доираи  он дар ду марҳила: солҳои 2022-2024 ва 2025-2027 дар маҷмуъ 134 муассисаи томактабии хусусӣ ва 114 муассисаи таҳсилоти умумии хусусӣ дар миқёси ҷумҳурӣ сохта, ба истифода дода мешаванд.

Ба иттилои Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон, барномаи мазкур шароит фароҳам меорад, ки дар ду марҳила: солҳои 2022-2024 ва 2025-2027 мутобиқи нақша муассисаҳои таълимии томактабии хусусӣ ва миёнаи умумии хусусӣ таъсис шуда, рақобатпазирӣ дар гирифтани таҳсили босифати томактабию умумии хусусӣ таъмин гардад

Ҳамин ҷаҳду талош аст, ки соли 2022 Тоҷикистон дар радифи 10 давлати ҷаҳон барои ҷалби кӯдакон ба муассисаҳои таҳсилоти томактабӣ дар ҷойи дуюм қарор гирифт. Матлаби мазкур дар нашрияи «Finance Inquirer» бо такя ба натиҷаи таҳқиқоти байналмилалии RGCA (Гурӯҳи тадқиқотии Осиёи Марказӣ), маълумоти ЮНИСЕФ, Бонки ҷаҳонӣ ва OECD (Ташкилоти ҳамкории иқтисодӣ ва рушд) рейтинги динамикаи ҷалби кӯдакон ба муассисаҳои таҳсилоти томактабӣ дарҷ шудааст.

Дар радифи 10 давлати ҷаҳон Узбекистон бо 59 фоизи ҷалби кӯдакон дар ҷои аввал, Тоҷикистон бо 33 фоизи ҷалби кӯдакон дар ҷои дуюм ва Беларус бо 7 фоиз дар ҷойи сеюм қарор гирифта буданд.

Гуфта мешавад, ки дар ин ҳисобот тамоюлҳои дарозмуддати таҳсилоти ибтидоии кӯдакон дар солҳои 2018-2020 шарҳу тафсир шудаанд. Тибқи  маълумоте, ки дар ин ҳисобот оварда шудааст, вазъи таълиму тарбияи томактабӣ дар аксар минтақаҳо ё рӯ ба рукуд овардааст ё ба минтақаи рушди манфӣ гузаштааст. Ин дар ҳоле мебошад, ки якчанд давлат дар ҳолати рушди назаррас қарор доранд. Ба шумори чунин кишварҳо Русия, ИМА, Британияи Кабир, Австралия, Зеландияи Нав ва амсоли он дохил мешаванд.

ДУШАНБЕ, 24.08.2023. /АМИТ «Ховар»/. Раиси вилояти Хатлон Давлаталӣ Саид бо иҷрокунандаи вазифаи Намояндаи ЮНИСЕФ дар Тоҷикистон хонум Эри Двиведи мулоқот намуд.

 Дар ин хусус ба АМИТ «Ховар» дар мақомоти мазкур хабар доданд.

Раиси вилоят оид ба ҳамкорӣ бо шарикони рушд дар соҳаҳои мухталифи иҷтимоӣ иброз дошт, ки бо дастгирии Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Хазинаи кӯдакони СММ (UNICEF) дар Тоҷикистон лоиҳаҳои зиёде дар соҳаҳои иҷтимоии вилояти Хатлон амалӣ шуда, қисмате дар ҳоли амалишавӣ қарор доранд. Амалишавии барномаҳои рушди тандурустӣ барои ҳифзи саломатии модару кӯдак ва Лоиҳаи «Мактаби бехатар: Пешгирии зӯроварӣ нисбат ба кӯдакон бо таваҷҷуҳ ба духтарон дар оила, мактаб ва ҷомеа» идома дошта, дар доираи онҳо корҳои назаррас баҳри баланд бардоштани некуаҳволии сокинони шаҳру ноҳияҳои вилоят ба анҷом расонида шуданд.

Дар доираи лоиҳаҳои дигари худ ЮНИСЕФ дар самти амалӣ гардонидани некуаҳолии оилаҳои камбизоат ва баланд бардоштани устувории иқтисодӣ ва густариши татбиқи ҳуқуқҳои онҳо тадбирҳои зарурӣ андешида истодааст.

Тазаккур дода шуд, ки дар вилоят мушкилот дар соҳаҳои иҷтимоӣ, аз ҷумла маорифу тандурустӣ зиёд буда, ба дастгирии шарикони рушд ниёз доранд. Хусусан камбудиҳо дар самти норасоии синфхонаҳо, дар сатҳи нокифоя қарор доштани хизматрасонии беморхонаҳо ва норасоии боғҷаҳои томактабӣ ба назар мерасанд.

Иброз гардид, ки Намояндагии ЮНИСЕФ дар Тоҷикистон дар амалисозӣ ва мониторинги барномаҳои рушди маҳал, бахусус шаҳру ноҳияҳо таҷрибаи хуб дорад. Дар ин самт зарур аст, ки ҳамкории Намояндагии ЮНИСЕФ бо Мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилояти Хатлон вобаста ба амалишавии механизмҳои банақшагирии стратегӣ дар сатҳи маҳал ба роҳ монда шавад.

Намояндагони шарикони рушд иброз намуданд, ки ҳадаф аз фаъолият дар ин самт омода намудани кадрҳои ҷавобгӯ ба талаботи муосир мебошад. Инчунин вобаста ба ғизои солими модару кӯдак барномаи алоҳида фаъолият менамояд, ки натиҷаи хуб ба бор овардааст.

Ҳамзамон барои ҳамкорӣ ва мусоидат дар  рушди соҳаи маориф ташкилот имконияти фарох дорад. Давоми соли гузашта дар ин самт корҳои зиёде анҷом дода шуда, якчанд нақшаҳои дигар тарҳрезӣ шудаанд, ки давоми соли равон амалӣ мегарданд.

Раиси вилоят ва намояндагони шарикони рушд изҳори умедворӣ намуданд, ки дар доираи ҳамкорӣ ба беҳтар намудани вазъи некуаҳволии сокинон ва ҳалли мушкилоти ҷойдоштаи соҳаҳо мусоидат менамоянд.

ДУШАНБЕ, 24.08.2023. /АМИТ «Ховар»/. Бо мақсади омодагӣ ба соли нави хониши 2023-2024 дар заминаи талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи маориф», таҳким бахшидани раванди таълиму тарбия дар ҷомеа ва бо дарназардошти таҷдиди сохтор Муассисаи давлатии «Литсей барои хонандагони болаёқат дар шаҳри Хоруғ» ба фаъолият оғоз намуда, роҳбарияти нави он таъйин гардид.  Дар ин хусус АМИТ «Ховар» бо истинод ба Мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии шаҳри Хоруғ хабар медиҳад.

Дар ин замина мулоқоти роҳбарияи  шаҳру вилоят ва роҳбарияти идораи маориф бо ҳайати омӯзгорони муассиса баргузор гардида, ба фаъолияти ин муассиса баъд аз таҷдид оғози расмӣ бахшида шуд. Роҳбарияти вилоят ва шаҳри Хоруғ аз роҳбарияти нави муассиса ва ҳайати омӯзгорони он даъват ба амал оварданд, ки ба фаъолияти муқаррарии худ идома бахшида, ба соли нави хониш омодагии ҷиддӣ бинанд.

Директори нави муассиса Хушбахт Давлатов вазифадор гардид, ки ба фаъолияти муассиса такони ҷиддӣ бахшида, барои баланд бардоштани сифати таълиму тарбия дар он тадбирҳои дахлдор андешад.

Ҳамин тариқ, сокинони вилоят ва шаҳри Хоруғ метавонанд ба муассиса ҳозир шуда, вобаста ба раванди таълиму тарбияи фарзандон ва омодагии онҳо ба соли нави хониш бо омӯзгорон ҳамкорӣ намоянд. Бояд гуфт, ки маблағи таълими хонандагон ва маоши ҳайати омӯзгорон бо тартиби қаблӣ нигоҳ дошта мешавад.

Дар МТМУ №14 ш. Душанбе конференсияи августии кормандони соҳаи маорифи шаҳри Душанбе таҳти унвони «Таҳсилоти рақамӣ - омили муҳими рушди соҳаи маорифи пойтахт» баргузор шуд. Зимни он муовини Раиси шаҳри Душанбе Дилбар Одилзода иброз дошт, ки танҳо соли 2022 дар шаҳри Душанбе аз ҳисоби ҳамаи сарчашмаҳои маблағгузорӣ 7 муассисаи таҳсилоти томактабӣ барои 924 ҷой мавриди истифода қарор дода шуд. Илова бар ин дар доираи нақшаи чорабиниҳои таҷлили 35-солагии Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон бунёду навсозии 10 муассисаи таҳсилоти томактабӣ бо 2110 ҷойи нишаст оғоз гардида, корҳои сохтмонӣ дар ин самт идома доранд. Гуфта шуд, ки дар айни замон дар шаҳри Душанбе 161 муассисаи таҳсилоти томактабӣ бо теъдоди 31 ҳазору 471 нафар тарбиягиранда фаъолият менамоянд, ки нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта мутаносибан 11 муассисаи таҳсилоти томактабӣ ва 732 тарбиягиранда зиёд гаштааст.